Ratusz

Gouda – fasada ratusza.

Ratusz w Goudzie to ,,perełka,, architektury i wizytówka Niderlandów. Jednym z powodów jest jego niezaprzeczalne piękno , a drugim to ze zbudowano go w mieście znanym od setek lat z produkcji sera określanego od nazwy miasta serem gouda. Styl budowli nawiązuje do ratuszy flamandzkich epoki gotyku. Miasto Gouda uzyskało prawa miejskie w 1272 roku i słynie z produkcji sera i fajek. Targi serowe gdzie uczestnicy ubrani w tradycyjne stroje inscenizują jak handluje się serami odbywają się od kwietnia do października w każdy czwartek rano. Ser Gouda był chyba pierwszym produktem o konsekwentnie stałej kontroli jakości i ważonym pod nadzorem rady miejskiej w miejskiej wadze. Zamieszczam poniżej kilka zdań o historii ratusza raczej luźno przetłumaczone z holenderskiej wersji Wikipedii z uwagi na tym ,że polski wpis jest niezbyt obszerny.

W 1395 r. rada miejska Gouda kupiła od rodziny Van der Goude pole targowe, aby wybudować tam ratusz. Jednak dopiero w 1448 r. rozpoczęto budowę. Według historyka Ignatiusa Walvisa przyczyną ciągłego opóźnienia była słaba sytuacja finansowa miasta. Nowy ratusz zastąpił swojego poprzednika, zlokalizowanego w miejscu późniejszego browaru De Zwaan. Inni jednak umieszczają stary ratusz na wschód od dawnego komisariatu policji na Rynku.

Jednym z kamieniarzy był Jan III Keldermans, członek brabanckiej rodziny architektów Keldermans z Mechelen. Budynek został zbudowany z belgijskiego wapienia. Do fundamentów nie użyto pali, ale użyto kilku tratw z ciężkich dębowych belek. Budowę ratusza zakończono w 1459 roku, po ukończeniu wieży, choć był już użytkowany w 1450 roku. W 1497 r. ratusz został odnowiony z okazji wizyty Filipa Pięknego w mieście. W latach 1517-1518 dokonano kolejnej renowacji.. Według historyka Walvisa ratusz był otoczony wodą aż do 1603 roku i można było do niego dotrzeć mostem zwodzonym. W tymże roku (1603) miejski rzeźbiarz Gregorius Cool wykonał obecny podest w stylu renesansowym.

W latach 1692-1697 miał miejsce kolejny dużo większy remont. W tym okresie zbudowano również obecny balkon na tyłach ratusza. Już wcześniej w pobliżu ratusza znajdowało się rusztowanie, o którym pierwsza wzmianka pochodzi z 1525 roku. Do 1897 r. na rusztowanie można było się wspiąć po drewnianych schodach na zewnątrz ratusza. 24 kwietnia 1897 roku królowa Wilhelmina odwiedziła Goudę. Aby dać jej możliwość machania do ludności , jedno z okien zostało zastąpione dwojgiem przesuwnych szklanych drzwi, dzięki czemu można teraz podejść balkonu od wewnątrz ratusza od strony północnej.

W latach (1946-1952) budynek ponownie gruntownie odnowiono. Wymieniono stary drewniany fundament. Ostatnia renowacja miała miejsce w 1996 roku. Od czasu budowy nowego ratusza w pobliżu dworca w 2012 roku ratusz nie jest już używany do posiedzeń rady.

Posągi w obecnej fasadzie ratusza zostały zamontowane dopiero w latach 1960/1961. W dolnym rzędzie są Karol Śmiały, Filip Dobry, Filip Piękny i Maria Burgundzka. Powyżej znajdują się wizerunki Florisa V i Jacoby van Beieren. Do 1882 r. fasadę ratusza zdobiły dwa posągi. Były to dwie postacie kobiece, odpowiednio symbol Mądrości (zwanej też Roztropnością) i Męstwa. Rzeźby te zostały wykonane w 1695 roku przez rzeźbiarza Jana Gijselingha Młodszego. Na zdjęciu, które fotograf Jérôme Henri Kiebert wykonał ratuszowi około 1867 roku, oba posągi nadal znajdują się na fasadzie. W 1882 r. usunięto je, ponieważ w niszach wykonano okna. Posągi zostały przekazane do muzeum Gouda.

Rysunki ratusza z 1646 i 1653 roku pokazują, że jeszcze przed 1695 rokiem w niszy od frontu znajdował się co najmniej jeden posąg. Trzy pozostałe nisze były puste, ale ze starych przekazów miejskich można wywnioskować, że mogły tu stać wizerunki Karola Śmiałego i jego małżonki, a prawdopodobnie także Filipa Dobrego i jego małżonki.

Sam rynek zdominowany przez ratusz i pobliską bryłę Sint Janskerk jest sympatycznym miejscem na chwilę odpoczynku , a zaułki wokół kościoła w gorące dni dają chłodny cień. Budynek ratusza nieodmiennie kojarzy Mi się z Niderlandami i stanowi skalę porównawczą do innych ratuszy w Beneluksie. Na razie nie ma konkurencji : )

https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadhuis_van_Gouda

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gouda

Dodaj komentarz