Fascynacja tym zdarzeniem zaczęła ponad czterdzieści lat temu. W szarej socjalistycznej rzeczywistości zeszyty komiksowe ,,Relax,, były kolorowym powiewem ,,zachodu,,. Ostatnio chcąc zobaczyć czym był ten powiew przejrzałem dostępne w sieci screeny i o zgrozo ile tam było propagandy : ) . Zawarte tam historyjki z ,,dymkiem,, traktowały o bohaterskich partyzantach, tajemnicach wojny i historii pierwszych Piastów , ale nie tak jak je teraz znamy. Ale do rzeczy , w numerach 2 i 3 z roku 1977 zamieszczono komiks braci Saudków ,, Zamach,,. Komiks ten dotyczył chyba najbardziej znanego i chyba jedynego zbrojnego czynu w wojennej historii Czech czyli zamachu na zastępcę Protektora Czech i Moraw SS-Obergruppenfuhrera Reinharda Heydricha. Komiks wstrząsnął moją młodą psychiką swoją ekspresyjną ,,kreską,, dosadnym okrucieństwem ,,Rzeźnika z Pragi,,, bohaterska postawą czeskich spadochroniarzy i samą historią zamachu. Na tamten czas udało mi się jeszcze przeczytać książkę ,, Bomba dla Heydricha,, autorstwa Hamsika i Prażaka. Za to teraz w dobie internetu …. ho ho ho !!! W czeskiej ,,sieci,, nie ma bardziej zbadanego i opisanego wydarzenia z historii Czech niż operacja ,,Anthropoid,, i jej nastepstwa. Obejrzałem nawet 49-cio odcinkowy serial telewizji czeskiej ,, Heydrich – konecni reseni,, – solidna dziennikarska robota. Nie będę się rozpisywał o przebiegu akcji, jej konsekwencjach i osobie zlikwidowanego zbrodniarza , linki które załączę powinny dla chętnych dostatecznie opisać temat.
Moja fascynacja jest efektem przebiegu finału tej akcji. W Pradze na ulicy Resslowej znajduje się sobór św. Cyryla i Metodego . Budynek świątyni stał się miejscem ostatniego aktu dramatu. 18 czerwca 1942 roku o 4 rano połączone siły gestapo , Waffen-SS i policji kryminalnej pod dowództwem Heinza Pannewitza i patronatem zastępcy Heydricha – Karla Hermanna Franka otoczyły budynek soboru i rozpoczęto szturm. W głównej nawie walkę podjeli Opalka , Kubis i Bublik uzbrojeni tylko w pistolety i granaty przez około cztery godziny powstrzymywali atakujących. Nie mieli kontaktu z ukrywającą się w krypcie pozostałą czwórką , gdy skończyła się amunicja , Opalka i Bublik ostatnimi pociskami popełnili samobójstwo , a ciężko poraniony Kubis zmarł w szpitalu. Wtedy zaczął się druga część ataku – szturm na kryptę. Po kolejnych 3 godzinach walki pozostała czwórka – Valcik , Svarc , Hruby i Gabcik – popełnili samobójstwo. A to nie koniec historii. Niemcy sporządzili dokładny raport z akcji po czym odcięli głowy martwym spadochroniarzom a ich czaszki stanowiły eksponaty w Zakładzie Medycyny Sądowej. Ciała pochowano w masowym grobie na cmentarzu Dablicky . Paradoksem historii jest to że na tym cmentarzu pochowano w bezimiennych grobach ogółem 20 000 osób , w tym Karla Hermanna Franka ( następcę Heydricha) i ofiary reżimu komunistycznego. Do dziś w Czechach trwa dyskusja na temat ekshumacji i identyfikacji pochowanych tu ofiar historii.
Odwiedziłem kryptę ponad 3 lata temu. Nie robiłem zdjęć w środku. To miejsce walki i śmierci. Inni niech robią. Gdy stałem tam , starałem się wyobrazić sobie jak się czuli, czy walka była tylko odroczeniem nieuchronnego końca , czy mieli nadzieję na cokolwiek było wiele takich pytań bez odpowiedzi. Mogli przecież wyjść wcześniej o kilka dni , w kieszeni płaszcza Gabcika znaleziono bilet na tramwaj z datą 17 czerwca czyli dnia przed walką , dlaczego tak świetnie wyszkoleni żołnierze zamknęli się w pułapce bez drogi ewakuacyjnej. Atmosfera w krypcie jest przytłaczająca i klaustrofobiczna. Zwiedziłem też nawę główną. Walka , która tam się odbyła , odbyła się ma dystansie około 15-20 metrów. Ostrzeliwani z trzech stron bronili się cztery godziny. Zamknięci w krypcie , atakowani gazem , zalewani wodą bronili się 3 godziny. Nie poddali się walczyli do końca. Wtedy nasunęło mi się pytanie:
Czy ta walka była wyrazem patriotyzmu i żołnierskiego obowiązku , szalonej nadziei na cud czy męska duma kazała im walczyć do końca w tym bezsensownym boju ?
Jakakolwiek by to nie była przyczyna taki koniec godzien jest zawiści.
Krypta zrobiła na Mnie i nadal robi bardzo silne wrażenie ponieważ co jakiś czas ją odwiedzam. Nie mogę się oprzeć i nie chodzi tu o nekrofilskie zainteresowanie , podziw dla bohaterstwa tych siedmiu mężczyzn wychodzi u Mnie poza skalę.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sob%C3%B3r_%C5%9Awi%C4%99tych_Cyryla_i_Metodego_w_Pradze
https://pl.wikipedia.org/wiki/Reinhard_Heydrich
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamach_na_Reinharda_Heydricha
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jozef_Gab%C4%8D%C3%ADk
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Kubi%C5%A1
https://pl.wikipedia.org/wiki/Josef_Val%C4%8D%C3%ADk
Miejsca.... 